Παρασκευή 26 Μαΐου 2017

Ο θρόνος της μοναξιάς

Αν θες να κάνεις κάτι σωστά, κάντο μόνος σου. Από τις πιο μεγάλες μπούρδες που έχω πιστέψει ποτέ μου είναι αυτή. Η αλήθεια είναι ότι το είχα σαν μόττο ζωής και λογικό θα ήταν να ήμουν απόλυτος απέναντι σε κάθε αμφιβολία. Και όντως ήμουν μέχρι πριν λίγο καιρό. Πλέον καταλαβαίνω ότι λίγα είναι αυτά που μπορείς να καταφέρεις μόνος. Κανείς δεν έχει όλη τη γνώση του κόσμου, κανείς δεν είναι ο πιο έξυπνος, κανείς ο πιο θαρραλέος. Οι άνθρωποι υπάρχουμε για να κινητροδοτούμε ο ένας τον άλλον, ναι, ακόμα και αν ανάμεσά μας αναπτύσσονται και υφέρπουν αισθήματα πιο σκοτεινά, όπως η ζήλεια, ο φθόνος, η μικρότητα.

Δεν είναι απαραίτητα η φιλία το αντίθετο της μοναξιάς, ούτε ο έρωτας. Πιο πολύ πορευόμαστε κάνοντας συμφωνίες με ανθρώπους που βρίσκονται μπροστά μας και για κάποιο χρονικό διάστημα τα συμφέροντά μας συμπίπτουν. Κατά τα άλλα υπάρχει και η συνήθεια ή η εξάρτηση. Αυτά είναι τα πλαίσια στα οποία χτίζονται οι σχέσεις. Σε καμία περίπτωση δεν υπάρχει κάτι πραγματικά μεμπτό. Κι εδώ όποιος διαβάζει θα διαφωνήσει. Πρέπει όμως να δούμε ότι καθένας κάτι επιθυμεί από κάποιον άλλον και είναι μαζί του επειδή ξέρει ότι θα απολαμβάνει αυτό που επιθυμεί από αυτή τη σχέση. Αυτός που χειραγωγεί ικανοποιεί την εξουσιομανία του, αυτός που χειραγωγείται αισθάνεται ότι κάπου ανήκει, ότι έχει σκοπό, έχει έναν ώμο σκληρό για να γείρει. Βλέπουμε λοιπόν ότι και στα πιο παράδοξα "δεσίματα" υπάρχει αυτό το minimum απαιτούμενης συναίνεσης και αμοιβαίας θέλησης. Για να το δούμε όμως πρέπει λίγο να απογυμνώσουμε τα πράγματα από ηθικούς χρωματισμούς και να τα εξετάσουμε υπό το πρίσμα της σχετικότητας. Είναι μια αμφιλεγόμενη λέξη και συχνά στο όνομά της έχουν νομιμοποιηθεί εγκλήματα και συμπεριφορές μισάνθρωπες. Είναι αλήθεια, αλλά και οι προαιρέσεις μας είναι ακόμα πιο αληθινές, οπότε και ο υποκειμενισμός δείχνει να είναι μια πραγματικότητα.

Το ζήτημα είναι ότι πάλι ο σχετικισμός, ο υποκειμενισμός ήταν κάτι που σιχαινόμουν, όπως κατά βάθος αντιπαθούσα κι αυτούς που τον επικαλούνταν. Παρ' όλα αυτά έχουμε χρέος να κοιτάξουμε ήρεμα και με μια  ματιά τρίτου τα κίνητρα που κατευθύνουν τις πράξεις μας. Ο καθένας έχει διαμορφώσει μια δική του άποψη για το τι είναι η ζωή, πώς πρέπει να την περάσει και τι θέλει από αυτή. Δε νομίζω ότι μπορούμε να λυγίσουμε τελείως τη θέληση του άλλου, να τον πείσουμε για μια στροφή 180 μοιρών. Μόνο η βία φέρνει τέτοια αποτελέσματα που βέβαια στο τέλος καταρρέουν σαν χάρτινοι πύργοι. Πιστεύω ότι η συντομία της ζωής δεν επιτρέπει αγκυλώσεις και εμμονές πέραν ενός βαθμού. Πρέπει να προσπερνάμε, να αφήνουμε πίσω, να εγκαταλείπουμε ενίοτε, να προσπαθούμε να αλλάξουμε και οι ίδιοι. Σε κάθε περίπτωση δεν είναι δικιά μας δουλειά να αλλάξουμε τους άλλους, να αλλάξουμε τον κόσμο. Δεν έχουμε τέτοιο δικαίωμα, πόσο μάλλον τη δύναμη. Κι αυτό γιατί είμαστε πολύ μικροί μπροστά στον κόσμο.

Ναι, άλλο ένα συμπέρασμα που το άκουγα χρόνια τώρα αλλά δε με έπειθε. Ήρθε όμως το πλήρωμα του χρόνου την κατάλληλη στιγμή και άνοιξε νέες πόρτες στο κεφάλι μου. Μικρότερος πίστευα πως έχω να επιτελέσω ένα σκοπό ανώτερο, μαζί με άλλους που θα πιστεύαμε στο ίδιο όραμα (γελάω ξεκάθαρα). Το φοβερό είναι ότι μικρότερος πίστευα ότι είμαι αθάνατος. Ναι, κι εσύ το πίστευες κάποτε ή μπορεί να το πιστεύεις ακόμα. Δεν ξέρω τι με επηρέασε. Μάλλον μεγαλώνω και το καταλαβαίνω. Το σώμα μου μού κάνει παράπονα πιο συχνά, δεν αντέχω τις κρεπάλες όπως παλιά. Ακόμα προβαίνω σε υπερβολές στο ποτό ή στο φαΐ και βέβαια με περιμένει στη γωνία η τιμωρία. Ίσως να μέτρησε η κρίση, ίσως το ότι πια δεν ψάχνω τους μύθους και τις σοφίες αλλά πώς θα βρω μια δουλειά και έναν τρόπο να ζω αξιοπρεπώς και στα δικά μου πόδια παράλληλα (σχεδόν αδύνατο). Ίσως να φταίει και που ο θάνατος αρχίζει και βαράει πιστολιές όλο και πιο κοντά στο περιβάλλον μου. Σε κάθε περίπτωση, είμαι μικρός, η κάθε μέρα μου έχει το νόημα που έχει και όχι κάποιο νόημα που πρέπει να της δώσω εγώ. Ξυπνάω, μαθαίνω, ενημερώνομαι, δουλεύω (αν υπάρχει τέτοια δυνατότητα), αγχώνομαι, εκνευρίζομαι, βρίζω (και πολύ μάλιστα), με πιάνουν κυκλοθυμίες, προσπαθώ να ερωτευτώ απελπισμένα πλέον, τόσο που ίσως και να το ευτελίζω. Μάλιστα, ως προς αυτό, δεν ξέρω πια αν με νοιάζει η επιτυχία ή μόνο η διεκδίκηση για την αίσθηση που προσφέρει αυτό το κυνήγι. Κυνηγώ λοιπόν, μιζεριάζω, απαισιοδοξώ, βαριέμαι, πού και πού διαβάζω ή βλέπω ταινίες-σειρές για να αποδράσω από την πραγματικότητα εν είδει πρέζας. Τέλος, πέφτω για ύπνο και ή θα κοιμηθώ ή θα ξενυχτίσω προσπαθώντας να καθησυχάσω το υπαρξιακό μου άγχος. Δε με χαλάει τίποτα, όλα είναι στο πρόγραμμα, πάω παρακάτω, εξάλλου αυτό πρέπει να κάνω. Επίσης γελάω αρκετά και κυρίως γελάω με πράγματα που αφήνουν μια πικρία. Προτιμώ τον αυτοσαρκασμό, σιχαίνομαι την κανιβαλιστική ειρωνία που είχαν κάποιοι παλιόφιλοί μου. Γελάω με τα στερεότυπα του ναρκισσισμού και της σημασίας που μάταια προσπαθούμε να δώσουμε στους εαυτούς μας αγνοώντας το πόσο πεπερασμένοι είμαστε. Κάνω αστεία πιασμένος από τις δικές μου αδυναμίες δείχνοντας ότι οι πληγές, οι αδυναμίες μου δεν είναι η καταστροφή μου αλλά ο λόγος που συνεχίζω να ζω. Προτιμώ να γελάω με τον εαυτό μου για έναν και μόνο λόγο, γιατί είμαι μικρός.

Το ξέρω, δεν είναι μια εύκολη διαπίστωση, δεν το δέχεσαι εύκολα. Κάποιοι θα έλεγαν ότι όλα αυτά είναι λόγια αυτοκαταστροφής. Αυτοί ή θα είναι οι εξηντάρηδες γονείς που κάνανε ό,τι κάνανε και δεν ξεγίνεται τίποτα από αυτά πια (καμένα χαρτιά κοινώς) ή λοβοτομημένοι μαλάκες της θετικής σκέψης, "εκάς, αμφότεροι!". Αλλά δε θέλει πολύ. Μια στιγμή αληθινής, αγνής μοναξιάς για να τα πείτε με τον εαυτό σου, μια βόλτα κάπου ψηλά, καμιά μπύρα και η θέα της πόλης στα πόδια σου. Η ζωή σου παίζει παιχνίδια κι εσύ είσαι το πιόνη της, παίζεις με τους κανόνες της. Αλλά μακριά από δουλειά, εργοδότες, ταμεία, υποχρεώσεις, λεφτά, νοίκια, γκόμενους/ες, οικογένειες, καθημερινότητα, όλα είναι πιο καθαρά. Δε βλέπεις το παιχνίδι από μέσα αλλά από ψηλά, έχεις την πλήρη εικόνα και καταλαβαίνεις ότι πράγματι είσαι μικρός.

Πρόσεξε όμως, το ότι είσαι μικρός δεν υποδηλώνει την αξία σου, αλλά τη θέση σου σε αυτόν τον κόσμο. Είσαι εδώ να παίξεις το ρόλο σου μέσα σε ένα γενικά εχθρικό περιβάλλον. Δεν έχω διαβάσει Φρόυντ αλλά για την όποια δυστυχία μας ένα ασφαλές συμπέρασμα μπορώ να βγάλω. Θέλουμε να επιστρέψουμε στην κοιλιά της μάνας μας. Μας έχει χαλάσει πολύ άσχημα αυτός ο αποχωρισμός. Μάλλον κάτι θα ξέρανε οι παλιότεροι που έφτιαχναν τους τάφους τους θολωτούς.Σε αυτή την παλιοκατάσταση καλείσαι να δώσεις το καλύτερο δυνατό performance σου. Χωρίς να το ξέρεις εν τω μεταξύ το κάνεις. Και το γαμάτο είναι ότι δε χρειάζεσαι ούτε καν μία πρόβα.

Η μοναξιά ομολογουμένως και να λυτρώνει λοιπόν. Ξεκαθαρίζει τα πράγματα, τα απλοποιεί, μειώνει τις εντάσεις, απομυθοποιεί τους ανθρώπους, κατευνάζει τις επιθυμίες, μας βάζει στη θέση μας. Τη συστήνω ανεπιφύλακτα σε τακτές και μικρές δόσεις με καλή μουσική, λίγη μπυρίτσα και μια καλή θέα. Εκεί μπορείς να νιώσεις πράγματι μικρός, ένας μικρός και μόνος βασιλιάς καθισμένος στο θρόνο του, στο θρόνο της μοναξιάς.


Καλή θέαση!






Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου